İnsanlar temel ihtiyaçlarını karşılamak için çalışmak zorundadırlar. Barınma, beslenme ve korunma gibi ihtiyaçlar hayatı idame ettirmek için zaruri ihtiyaçlardır.
Vücudun temel fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için her gün yeterli besin almak gerekir. Besin maddelerini üretmek veya satın almak için çalışmak gerekir. Ülkemizde tarımsal ve hayvansal gıda üretiminin önemli bir kısmı yaz aylarında yapılmaktadır.
Bu nedenle eskiden beri köylüler yaz aylarında çalışarak ürettiği besin maddelerini depolayarak kış aylarında tüketirler. Kış aylarında sadece ıspanak, pırasa ve karnabahar gibi sınırlı çeşitte sebze yetiştiği için hayvanların yiyeceği kadar ot olmadığı için yaz aylarında bunların depolanması gerekir.
Bu yüzden yaz mevsiminin sıcak aylarında güneşin yakıcılığına aldırış etmeksizin insanlar çalışırlar. Böylece kış aylarında da kendileri ve hayvanları besin sıkıntısı çekmez.
Yazın başı pişenin kışın aşı pişer sözü bu durumu anlatmak için söylenmiştir. Fakat bu söz sadece tarımla uğraşanlar için geçerli değildir. Sadece yaz ayında çalışma ile sınırlı da değildir. Örneğin çoğu kişi kışın para biriktirerek yazın tatile gitmektedir.
Bu sözün manası sadece ekmek-para kavramıyla da sınırlı değildir. Yıl boyu sıkı çalışan bir öğrenci LGS-ÖSS sınavlarında daha başarılı olacaktır. Yani üniversiteyi kazanmak için de daha önceden çalışmış olmak gerekir.
Yazın başı pişenin kışın aşı pişer sözü her şeyin bir bedeli olduğunu ve bu bedelin nimetten önce ödenmesi gerektiğini anlatır. Tembellikle kolaycılıkla bir yere varılamayacağını, aksine zor durumlara düşüleceğini anlatır.
Başarı hikayelerinin hemen hepsinde “çalışmak” vardır. Sadece başarılı olmak için değil normal şekilde hayatını sürdürebilmek için bile gayret etmek gerekir.
